Tiff, jpeg, gif,eps,...Nedir?

Bilgisayarda kullanılan görseller pixel ve vektör esaslı görüntüler olarak iki çeşittir. Fotoğraf gibi geçişli ve çok renkli görseller büyütüldüğünde küçük küçük karelerden oluşan resimler görüntülenir. Bu görseller piksel tabanlıdır. Söz konusu küçük karelerin her birine de piksel adı verilir. Logo çizimleri ve illüstrasyon gibi çalışmalar ise vektöreldir. Bilgisayarda elle çizilerek yapılan vektör esaslı görüntüler büyütüldüğünde herhangi bir bozulmaz yaşanmaz.

Masaüstü yayıncılıkta programlar birbirleriyle dosya alışverişinde bulunarak çalışırlar. Bir resmi veya vektörel çizimi oluşturduğumuz uygulama programından bağımsız hale getirip sayfa düzenleme programına ya da vektörel programlara aktarmak için farklı bir formatta kaydetmemiz gerekir. Yaygın kullanılan görüntü formatlarından bazıları şunlardır:

o TIFF: Tam adı “tagged-image file format” olan tiff, masaüstü yayıncılıkta kullanılan görüntülerin kaydedilmesinde kullanılan bilgisayarlar arası ortak bir dosya formatıdır. Bu formatta kayıtlı dosyalar, herhangi bir uygulama programının sayfa içine alındığında görüntü ve zeminin renk değerlerini azaltma ve değiştirme olanağı verir. Örneğin farklı farklı renklerde kullanacağımız bir görüntü ya da logoyu grayscale TIFF formatında kaydedip sayfaya yapıştırdığımızda renklerini değiştirebiliriz. Bu yolla her renk değişikliğinde onu yaratan uygulama programını açıp yeniden renk vererek yeni dosyalar yaratmamış oluruz.

o JPEG: Joint Picture Experts Group tarafından yaratılan JPEG, dosyanın orijinal boyutunun küçültülmesini sağlayan bir sıkıştırma yöntemidir. JPG formatı, resim işleme programlarının yüksek Mb'lı dosyaları sıkıştırarak disk üzerinde kayıt edebileceğimiz bir formattır. JPEG veya JPG formatının özelliği gerçek renk değerlerini içermesidir. Bu nedenle fotoğrafik (çizgisel/grafiksel olmayan) görüntüler için kullanılmalıdır. JPEG sıkıştırma yöntemi görüntünün algılanması için zorunlu olmayan detayları bulup atan ve dosyayı bu şekilde sıkıştıran bir format olduğundan kayıplı formatlar arasında yer alır. Kaybolan ayrıntılar ve sıkıştırma oranı arasında bağlantı bulunduğundan bu dengeyi iyi korumak gerekmektedir.

o EPS: Orijinal adı Encapsuled Postscript olan EPS, grafik ve görüntü dosyalarını depolamak için Adobe Systems tarafından geliştirilen bir dosya biçemi standardıdır. EPS formatı hemen hemen bütün çizim ve sayfa düzenleme programları tarafından desteklenir. Renkli bir doküman EPS olarak kaydedilecekse olası baskı problemlerini önlemek için CMYK moduna geçirilmiş olmalıdır. EPS dosyalar baskı amacına göre ayrıca 2 farklı şekilde daha kaydedilebilir.
DCS1: CMYK olarak kaydedilmiş EPS dosyalar için geçerlidir. DCS yüksek çözümlemeli renk bilgisini içeren 4 adet (C,M,Y,K) dosya ve beşinci olarak sayfa düzenlemede kullanacağınız bir ana dosya oluşturur. 4 adet yüksek çözümlemeli dosya baskı sırasında kullanılır.
DCS2: CMYK+Ekstra renkler için kullanılan dosya kayıt biçimidir. Resim üzerinde ekstra (Beta) kanal kullandığımızda dosyamız içindeki beşinci veya daha fazla renk kanalını bastırmak için kullanacağımız format biçimidir. EPS ayrıca vektörel programların (Adobe Illustrator ve FreeHand) sayfa düzenleme programlarına dosya aktarım formatıdır. Vektörel dosyalar eps formatında kaydedilmez ise sayfa düzenleme ve resim programları kendi dosya içlerine alamazlar.

o BMP: Windows ve Microsoft'un PCX formatını değiştirerek geliştirdiği bir formattır. Windows 3.1 ve 95 ile birlikte gelen Paint programı görüntüleri bu formatta işler. BMP formatı 1-24 bit arasında değişen bir piksel derinliğini içerebilir. BMP formatı alıcı bilgisayarında Paint'den başka görüntü programı bulunmadığı durumlarda kullanılır.

o GIF: CompuServe firmasının Graphics Interchange Format (GIF) dosyaları internet üzerinde oldukça yaygın kullanılan bir formattır. Az sayıda renk içeren (1 ila 8 bit boyutunda) dokümanlarda oldukça iyi sıkıştırma sağlaması, animasyonlarda zamanlama ve farklı boyutlardaki resimleri bir arada tutma desteği, saydam renk tanımlanması bu formatı popüler yapan nedenlerden sadece birkaçıdır. Ancak Photoshop gibi resim işleme programlarının çoğu GIF formatının tüm özelliklerini kullanamamaktadır. Bu nedenle bu format ile çalışırken sıklıkla başka programlara gereksinim duyulmaktadır. Gerçek renk desteği yoktur.

o PNG: Portable Network Graphics formatı patentsizdir. Şu anda mevcut olmayan kayıpsız gerçek renk ve saydamlık bilgilerini içeren resim kalitesini internete taşımayı amaçlamaktadır. PNG dosyalarındaki saydamlık bilgileri alfa kanalı içerisinde saklanmaktadır. Ayrıca sıkıştırma için değişik filtreleme algoritmaları sıkıştırma öncesi kullanılabilmektedir.

o PSD: Photoshop Document (PSD) Photoshop uygulamasına özel bir formattır. PSD çok sayıda alfa kanalını, path'ı ve katmanı desteklemektedir. PSD dosyaları ikili dosya, indekslenmiş renk, gerçek renk RGB, CMYK, Lab biçimlerini destekler.

o PICT: bu format bütün programların ortak kullandığı dosya formatıdır. Herhangi bir uygulama programına aktarıldığında resim bilgisi sayfaya dahil olur. Görüntü, diskimizden silinse dahi baskı aracı sayfayı basarken PICT dosyasını aramaz.